Panik bozukluğu aniden ortaya çıkan,yineleyici ve beklenmedik panik atakları ile ataklar arasında yeni atakların olacağına ilişkin endişe atakların yol açabileceği olası sonuçlara ait üzüntü ve ataklara bağlı davranış değişikliklerinin görüldüğü bir bozukluktur.
PANİK ATAK YAŞAYAN BİR KİŞİDE NELER GÖRÜLEBİLİR?
Çarpıntı ,kalp atımlarını duyumsama ya da kalp hızında artma olması
Terleme
Titreme ya da sarsılma
Nefes darlığı ya da boğuluyor gibi olma duyumları
Soluğun kesilmesi
Bulantı ya da karın ağrısı
Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkıntı hissi
Baş dönmesi,sersemlik hissi ,düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma
Derealizasyon ( gerçekdışılık duyguları) ya da depersonalizasyon( benliğinden ayrılmış olma)
Kontrolünü kaybedeceği yada çıldıracağı korkusu
Ölüm korkusu
Uyuşma, karıncalanma
Üşüme, ürperme ya da ateş basmaları
İLK ATAK NASIL BAŞLIYOR?
Hiçbir neden yokken ve birdenbire başlar. Kişi; o an felç geçiriyor olabileceğinden ,kalp krizi geçiriyor olabileceğinden korkar ve yoğun bir ölüm korkusu ya da felç olma korkusu yaşar. Bazen de bir tuhaflık,sersemlik hissi ,kendisini veya çevresini bir garip ya da değişik hissetme gibi duyguların ortaya çıkmasıyla kontrolünü kaybetmeye ya da çıldırmaya başladığını düşünerek kendisine ve ya çevresindekilere bir zarar vermekten korkmaya başlar. Kişi hemen ,en yakın doktor ya da acil servise götürülür. Orada yapılan bir çok muayene, çekilen film ve diğer incelemelerde hiçbir şey bulunmaz.
ATAKLAR TEKRARLIYOR..
Bir süre sonra panik ataklar tekrarlar. Kişi, her yeni atak ile aynı dehşet ve korkuyu yeniden yaşamaya ve acil servislere taşınmaya başlar.
BEKLENTİ ANKSİYETESİ GELİŞİR..
Ataklar tekrarlamaya devam ettikçe, kişi araklar arasındaki dönemde gergin,huzursuz ve endişeli bir şekilde her an yeni bir panik atağın geleceğini beklemeye başlar. Bu endişeli bekleyişe beklenti anksiyetesi denir. Ataklar çoğu zaman belirsiz yer ve mekanda meydana gelirler. Ve bu kişiyi de daha çok korkutur.
YOĞUN VE SÜREKLİ ÜZÜNTÜ
Kişi; atak yaşayacağı ,delirebileceği, ölebileceği düşüncelerinden dolayı yoğun bir üzüntü hali yaşar.
DAVRANIŞLAR DEĞİŞİR..
Ataklara neden olabilecek etkinliklerden kaçınır, sinemaya gitmez,otobüse binmez, asansöre binmez, kalabalık yerelere girmez, dar köprülerden geçmez,pazaryerine girmez, büyük alışveriş mağazalarına girmez, yalnız başına evde kalamaz,sokağa yalnız çıkamaz cinsel ilişkiden kaçınır. Yaşadığı gerginlikten kurtulmak için alkol,madde ve ilaç alımları başlayabilir. Çantasında kolonya,su, doktorunun telefonu,ismini eksik olmaz.
PANİK BOZUKLUĞU RİSK GRUPLARI
50 yaşın altında olmak
Kadın olmak
Ayrılmış/boşanmış/eşini kaybetmek
Öyküde ayrılık kaygısı/ yakın yitimi
Çocuklukta yaşanan travmalar
Aile yüklülüğü
Kentte yaşama
PANİK BOZUKLUĞUNA EŞLİK EDEN SIKINTILAR
Depresyon %34
Agorafobi % 58
Sosyal fobi % 27
Okb % 12
Panik atak hastaları yaşadığı panikler nedeniyle acil servislere sıkça gidebilirler, genel muayeneden geçerler,bedenlerinde sanki bir anormallik varmış gibi tepeden tırnağa kontrollerden geçerler ve genelde bu kontrollerin sonucunda aldıkları cevap ‘’ BİR ŞEYİNİZ YOK’’ dur. Hakikaten de bedensel bir şeyleri yoktur. Ancak kendi başlarına kendi iradeleriyle kontrol edebilecekleri de kendiliğinden geçecek bir rahatsızlık da değildir. Varolan psikolojik bir sorundur. Kişinin kendi iradesiyle geçebilecek bir sıkıntı değildir. Hele ki bu tip sıkıntılı durumlarda bizim halkımız psikologculuk oynamayı pek severler; sıkıntıyı yaşayan kişiye ‘’BOŞVER TAKMA KAFANA / HERŞEY KAFANDA BİTİYOR ‘’ gibi telkinlerde bulunurlar. Elbettedir ki bu telkinler işe yaramaz ve hatta kişinin sıkıntısını daha da arttırmaktan başka bir işe yaramaz. Öyle ki bu telkinler sonucunda atak yaşayan kişi bir süre sonra insanların içinde atak yaşayacağını düşünüp çekinir kendisini sıkmaya başlar ve atak daha da artar. Bu yüzden de insan içine çıkmak istememeye başlar. Derdini anlatabileceği, onu anlayabilecek insanlar etrafında olmadığı için kişi iyice içine kapanabilir. Ve ANLAŞILMADIĞINI hissetmeye başlayabilir.
Panik atak yaşayan bir insanın başvurması gereken kişi psikolog ve psikiyatristtir.
Çünkü PANİK BOZUKLUK psikolojik bir sıkıntıdır .
PANİK ATAKLARINA YÖNELİK TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
Bilişsel – Davranışçı Tedavi Uygulaması ( psikolog tarafından)
Tedavide iki amaç vardır; hastanın aslında tamamen zararsız olan panik atağı belirtileri hakkındaki yanlış bilgi ve inanışlarını n düzeltilmesi ve kişinin bu belirtilerle korkmadan baş edebilmesi amaçlanır.
Panik atağı endişesiyle sokağa çıkma,vapur,tren,otobüse binme gibi tek başına yapmaktan korktuğu şeylere bir plan dahilinde yeniden alıştırılması amaçlanır.
Psikodinamik psikoterapiler ( psikolog tarafından )
Diğer psikoterapi yaklaşımları ( psikolog tarafından )
Farmakolojik tedaviler ( psikiyatrist tarafından )
Hipnoz ( psikolog tarafından )
Panik atak tedavisinde maalesef bizim halkımız çok da doğru yerlere gitmemektedir. Panik atağın tedavisi yogacıların ,enerji terapistlerinin, nlp cilerin , psikolog olmayan yaşam koçlarının ya da psikolog ,psikiyatrist olmayan hipnozcuların işi değildir. Bu ciddi bir ruhsal rahatsızlıktır. Ve her ruhsal rahatsızlıkta olduğu gibi bir psikiyatr ya da bir psikolog tarafından ele alınması gerekir.
İnsana dair gelişim süreçlerini bilmeyen, ruhsal rahatsızlıklar konusunda hiçbir bilgisi olmayan, psikoterapi eğitimi almamış, psikoloji, psikiyatri eğitimi almamış insanlar tarafından tedavi edilmeye çalışılması kişiye yarar sağlamaz bilakis kişinin sıkıntısı o an tesadüfen azalsa da devam eder ve artabilir.
Eğer doğru meslek gurubundan doğru insana rastlarsanız panik atak günümüzde kolayca üstesinden gelinebilen bir rahatsızlıktır. YETER Kİ DOĞRU UZMANA BAŞVURUN.